Saopštenje od 21. februara 2023.

DA LI SU PENZIJE OSTALE NEUSKLAĐENE?

Dana 16. februara tekuće godine u KIC “Budo Tomović”, u organizaciji NVO “Za život dostojan Čovjeka” održana je javna tribina. U fokusu bilo je niz problema, koji se tiču socijalno-ekonomskog položaju penzionera Crne Gore, a što se, u najkraćem ogleda u njihovoj sve nepovoljnijoj socijalno-ekonomskoj poziciji, s tendencijom da se taj trend nastavi. U tom smislu, još jednom je nedvosmisleno potvrđen stav da je koncept dostojanstvenog rada, života i uspravnog hoda, najmanje što je potrebno i jedino moguće rješenje za koje se zalažu penzioneri Crne Gore.

Po mišljenju učesnika desila su se dva propusta u pogledu obračuna povećanja penzija. Prvi, radi se o primjeni člana 58 Zakona, gdje umjesto da osnova obračun povećanja penzije bude uzeta prosječna neto zarada, ista je “zamijenjena” prosječnom bruto zaradom koja je rasla sporije, čime je povišica na godišnjem nivou niža za oko 10%. Drugi propust, koji teško da se može podvesti pod neznanje je da se eksplicite u članu 2. Izmjena i dopuna Zakona navodi da se obračun vrši na osnovu kretanja potrošačkih cijena i prosječnih zarada “u prethodnom kvartalu u odnosu na kvartal koji mu prethodi”, pri čemu se kao datumi usklađivanja navode: 1. januar, 1. maj i 1. oktobar. Zato bi bilo poželjno da Fond PIO javno, na svom sajtu, objavi na koji je način došao do naznačenih iznosa povišica i koliko godina ima kvartala, čime bi se lako moglo vidjeti da li je, pri tome, u potpunosti ispoštovan Zakon. Jer, statistika je neumoljiva, penzije su trebale da se ukupno povećaju tokom prošle godine zaključno sa januarom ove godine za oko 30%, a ne 15% koliko je Fond PIO obračunao.  

I dok se u stvarnom penzionerskom životu odvija prava socijalna drama u kojoj unutar ubrzanih promjena koje crnogorsku ekonomiju vuku na dolje, mišljenja smo da treba smanjiti rastuće nejednakosti i rizik isključenosti, pri čemu, prvenstveno ne mislimo samo na grupaciju od oko 130.000 penzionera, već na sve građane Crne Gore. Po nama, treba prekinuti sa davanjem mrvica i svim vidovima tzv. pomoći, jer to dodatno podstiče polarizaciju i izazva duboku i razumljivu ogorčenost penzionera, i ne samo njih.

Potreba za novom poreskom i socijalnom politikom je očigledna u situaciji kada se na regularno utvrđene pojedine kategorije penzija interveniše povremenim socijalnim pomoćima (tzv. „13 penzija“ i „ina penzija“). Postavlja se pitanje da li je to svrha socijalne pomoći ili njena zloupotreba a da bi se zamaglile nerealne niske penzije?

Na Tribini je istaknuto da se radi o odbrani dostojanstva i časti svake profesije, svakog građanina, svakog penzionera koje su svoje najbolje godine darovali ovoj državi i njenim građanima. Penzioneri su brojni i sa ogromnim životnim iskustvom, i sigurno mogu pomoći da se obnovi i izgradi novi most povjerenja koji će da spoji duboko razdvojene socijalne obale. Otuda nas raduje da jedan od prisutnih članova udruženja Pokreta penzionera jasno kazao da treba da djelujemo zajedno i da tražimo da se poštuje Zakon, te da je krajnje vrijeme za reformu penzijskog i, sa njim povezanog, zdravstvenog sistema.

NVO Udruženje penzionera Crne Gore – za dostojanstven život Čovjeka

  1. februar 2023. god.